kuşlar hakkında

Muhabbet Kuşu
Muhabbet Kuşu (Melopsittacus undulatus ):


Anavatanları Avusturalya'dır.Doğal ortamda sürüler halinde yaşarlar. Tüm dünyada yaygın olarak beslenmektedir. Seneler içinde çeşitli eşleştirmelerle farklı renklerde muhabbet kuşları elde edilmiştir. Yavru iken tek olarak alınıp, özel bir ilgi gösterilirse 1 ay gibi kısa bir sürede evcilleşip konuşur hale gelebilir. Ortalama ömürleri 10-12 yıl olup iyi bir bakımla bu süre daha da uzatılabilir. Cere adı verilen
gaga üzerindeki etli kısım erkeklerde mavi-lacivert iken, dişilerde sarı-kahverengidir. Çok üretken kuşlardır. Eş tuttuktan sonra yuva
çıkarılmazsa senenin 11 ayı yavrular.Beslenmede muhabbet kuşu yeminin yanı sıra, meyve ve yeşil gıdalara yer verilmelidir.

Muhabbet Kuşu Çeşitleri

Açık Yeşil Muhabbet Kuşları

Temel Özellikleri
Bu kuş, türünün doğal formu olarak bilinmektedir. En eski renkli muhabbet kuşu mutasyonları, geçen yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmıştır. Sergilenmesi, ciddi olarak 1870'li yıllarda başlamıştır.

Değerlendirme standartlarındaki gelişmelerinin yanında, bugünün evcilleştirlmiş muhabbet kuşları Avustralya'daki kardeşlerine göre daha iridir.

Beslenme ve Barınma
Akdarı ve sade kanarya yemi karışımı, yeşil gıda, tatlı elma verilmesi önerilir. Trioid bezleinin düzenli çalışmasını sağlamak için bir iyot bloku verin. Doğada sosyaldir, gruplar halinde yaşar ve nadiren kavga eder. Tünek olarak bol miktarda taze dal kullanın.

üreme
özgün renkleri veya sergi türlerini yaratmak için, koloni sisteminden daha çok, çiftleri kafeste üretin; yavrulara ebeveynlik yapılmasını garanti etmiş olursnuz. Muhabbet kuşları kararsız olabilir, erkek kuş bir çok dişi ile çiftleşebilir. Bir yaşında çiftleşecek olgunluğa oluşur.

çifti ilk kez üreme kafesine yerleştirdiğinizde, dişinin kutuda kaybolmasını önlemek, çiftleşmeyi garanti altına almak için folluğa girişi bir haftalığına kapatın. Kurduğunuz yuvalama kolonisine de yeni kuşlar eklemeyin; çünkü saldırgan oldukları yegane zaman budur.

Mutasyonlar
Koyu faktör muhabbet kuşlarının 1915 de Fransa'da ortaya çıkmaları ile diğer daha koyu yeşillerinin üretilebiliceği anlaşıldı.

Gri Kanat Gök Mavisi Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Muhabbet kuşlarının basit renklerindeki değişmeler, kanatlarındaki çeşitli haleler eşlik etmiştir. Bu grubun benzer çeşitleri, kahverengi hareleri olan tarçın muhabbet kuşu ve sarı hareleri olan sarı kanatlı muhabbet kuşudur.

Beslenme ve Barınma
Bu kşa standart olan muhabbet kuşu yemi karışımı veya kendi karışımınızı, küçük miktara yeşil gıda karışım ve ıslatılmış akdarı döküntüleri ile yavrular büyürken yumuşak gıda verilmesi tavsiye ederiz.

Eğer kuşahane iyi korunaklı ise, değişken iklimli bölgelerde bu kuşuları tüm yıl boyunca dışarıda tutabilirsiniz, fakat sıcaklık çok düşerse ısınmaları sağlanmalıdır.

üreme
üremeye hazır olunduğunda, çifti folluğu olan üreme kafesine yerleştirin. Bu kuşları düzenli olarak eşleştirmekten kaçının, çünkü yavrularının hareleri koyulaşıp ayırıcı şablonlarını kaybedebilir. Tek çare olarak, açık ve koyu hareleri olan kuşları eşleştirip, istenilen ortalama işaretlemeye sahip yavruların üremesi denenebilir. Buna reğmen bazı değişik tipler oluşabilir. Hatta bu aynı yuvadan gelen yavrular arasında bile olabilir.



Gri Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Gri muhabbet kuşunun sadece genetik zeminde ayırt edilebilen iki formu vardı. şimdilerse, 1930'lu yıllarda Avustralya'da ortaya çıkan baskın olan form hala yaşamını sürdürmektedir. İngiltere'deki diğer ayrı zayıf mutasyon 1933 yılında ilk kez ortaya çıkmıştır. Fakat popülaritesi yavaş hızla çoğalmaları nedeniyle ile gerilemiştir. 1940 yılında nesli tükenmiştir.

Beslenme ve Barınma
Bu kuşlara düzenli olarak muhabbet kuşu diyeti verin. şovlardan önce havuç vermeyin, havuç suyu yüz tüylerini boyayabilir. Gruplar halinde yaşamaktan hoşlanır. Bir kere iklime alıştırıldığında, bütün yıl dış kuşahnede yaşayacak kadar dayanıklı olur. Sıcak bir barınak sağlanırsa ekstradan ısıtmaya ihtiyaç duymaz. Soğuk havalarda üretmeye çalışırsanız, bu ısıtma gerekebilir.

üreme
Bu kuşun üremesi diğer muhabbet kuşlarınkine benzer. Bir sergi damızlığı yetiştirmek istiyorsanız, çok sayıda aşağı düzeyde kuşu barındırmaktansa, az sayıda yüksek kalite çifti barındırmak en iyisidir.

çiftlere folluk temin edin, sağlıklı olması v neslini devam ettirebilmesi için yeterli büyülükte alan sağlayın. Bu kuşun renk uyumu, onun yaygınlaşmasını sağlamıştır. Etkileyici bir sarı suratlı, bir tarçın ve bir bayaz kanatlı opal formu elde edilebilir. Gri muhabbet kuşu aslen mavi serisi bir kuştur.

Açık yeşil muhabbet kuşu ile melezleştirildiğinde yavrular, gri yeşil olur. Bunlar zeytin muhabbet kuşuna benzer, fakat koyu maviye oranla siyah kuyruk tüyleri ile kolayca farkedilir.


Lutino Muhabbet Kuşları

Temel Özellikleri
Bu muhabbet kuşlarının sarı formuları renk mutasyonlarından kaynaklanmaktadır. Bu kuşun, ilk ortaya çıkışı 1870'li yıllara rastlar.

Beslenme ve Barınma
Muhabbet kuşu yemi karışımı, kendi kombinasyonlarınızı vermenizi öneririz. Daha fazla akdarı içeren muhabbet kuşu karışımları, yüksek oranda kanrya yemi içerenlere göre daha ucuzdur. Yuvada yavru varsa, ıslatılmış akdarı döküntüleri ve yumuşak gıdalar değerli ilavelerdir.

Eğer muhabbet kuşlarına yeşil gıda verecekseniz, arasıra çok miktarda vereceğinize, düzenli verin. Yoksa obur bir şekilde fazladan atıştırıp, ishal olabilir. Taze kuş otu ve tohumlu otlar oldukça popülerdir. İklime alıştırıldığında dayanklı olur, ve dış kuşhanelerde barındırılabilir.

üreme

Bir çift üremeye hazır görünürse, kuşhaneden alınıp, yavruların bakımını garanti etmek için, folluğu olan bir üreme kafesine yerleştirilmelidir. Yumurtalar 14 gün içinde olmalıdır, dolayısıyla bu aşamada yumurta kabuğu için gerekli kalsiyumun sağlanabilmesi amacıyla yeterli mürekkep balığı kemiği temin edilmelidir.

Dişiler genellikle yalnız kuluçkaya yatar fakat erkek kuş, zaman zaman follukta ona katılabilir.

Mutasyonlar
Koyu gözlü sarı mutasyon katı ve koyu göz rengiyle kolayca fark edilir. BU çeşit 1940'larda Danimarkalı Resesif Benkliden köken alınmıştır. Böyle kuşlar halen lutino muhabbet kuşundan daha narindir, fakat benzer bir yöntemle cinsiyeti ayrılır

Opal Dominant Benekli Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Bu kuş ilk olarak 1935 yılında Sidney'deki kuşhanelerde kayıtlara geçmiş, fakat Avrupa ve Kuzey Amerika'da bu tür kuşlar 1956 yılına kadar görülmemiştir. Baskın bir mutasyonun ürünü olduğundan, kolay üretilir.

Tarçın ve koyu yeşil de dahil olmak üzere diğer kombinezonlar mümkündür. şimdi çok popüler olup, bol sayıda üretilmektedir.

Beslenme ve Barınma
Olağn muhabbet kuşu diyeti, ufak bir parça iyot, kumtaşı, mürekkep balığı kemiği verilmelidir. Benzerlerine nazaran uysaldır, iyi bir ev kuşudur. Dayanıklıdır, korunaklı bir kuşhanede barındırılır.

üreme
çiftlere folluk temin edin. Benekli yavrular için bir ebeveynin olması yeterlidir. Benekli ve normal nesilleri üretmek için, bu kuşun çoğu tek faktör olduğundan uygundur. çift faktör kuşlar daha değerli olabilir, açık yeşil muhabbet kuşları ile çiftleştirildiğinde oluşan nesil beneklidir. Tek ve çift faktörlü kuşlar arasında üreme sonuçları dışında görünüşte bir fark yoktur.


Payetli Açık Yeşil Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Günüzmüzde, muhabbet kuşu mutasyonlarının en yenisi bu muhabbet kuşudur. 1972 yılında Avustralya Viktorya'da ortaya çıkmıştır. Bir Avustralyalı üretici 1980 yılında İsviçre'ye göç ettiğinde getirmiştir. Daha sonra, bu mutasyon dünya çevresindeki koleksiyonlara yerleşmiştir. Bu mutasyon gövde renginden çok hareleri ile etkileyicidir.

Beslenme ve Barınma
İyi kalite muhabbet kuşu yemi verin. üreme mevsiminde geliştirici gıdalar, ebeveynler denemeye ikna edilirse yararlı olur. Tüylenme için, genç kuşlara yumuşak gıda verin. Bu dayanıklı kuşları, muhafazalı bir dış kuşhaneye yerleştirin.

üreme
Payetli muhabbet kuşu baskın mutasyon olduğundan, tek veya çift faktör kuşları görüntüsünden ayırt etmek mümkündür. Tek fatörlü kuşlarda, inci kokatiyelede olduğu gibi genel şekil yer değiştirmiştir. Harelerin, ortaları açık, dınırları koyudur.

çift faktörlü kuşların durumunda ise, kanat hareleri melanin çok fazla seyreldiğinden, hemen hemen kaybolmuştur. Payetli muhabbet kuşlarını, baskın benekli muhabbet kuşları ile tamamen aynı şekilde eşleştirebilirsiniz. Etkiler en belirgin olarak gri kuşlarda ortaya çıkar, gerçi koyu kanat hareleri olan her kuşta buna açıktır.

Mutasyonlar
Payet modeli kobalt mavi payetli gibi benzer etkilerle tabi ki kanatların sarıya nazaran daha beyazımsı olması haricinde mavi serisi muhabettlerle kombine edilebilir.


Resesif Benekli Mor Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Resesif benekli muhabbet kuşu, etkileyici hareleri olan küçük türlerden biridir. İskandinavya'dan köken almıştır. ilk 1932 yılında Danimarka'da sergilenmiştir. Maske şeklindeki benekleri değişik sayıdadır, bazen hiç yoktur. Herhangi bir benekli kombinasyonu ile üretilebilir.

Beslenme ve Barınma
Bu kuşlara standart diyet, muhabbet kuşu yemi karışımı ve yeşil gıda verin. Tüm muhabbet kuşlarında olduğu gibi, bunlarda oldukça dayanaklıdır, fakat değişken iklimli bölgelerde kışın bir kuş odasında üretmek istiyorsanız, ışıklandırma ve ısıtmadan faydalanın.

üreme
Bir çift üremeye hazır görünürse, kuşhaneden alıp folluğu olan bir üreme kafesine yerleştirin. Resesif benekliler olağan benekli kombinasyonları ile üretilebilir, tepelikli gibi diğer mutasyonlarla da eşleştirilebilir. Yetişkin erkeğin, maviden daha çok eflatun ceresi vardır.

üreme durumda olmayan dişinin ise, mat kahverengi ceresi kuluçka başlangıcında daha koyulaşır. Ebeveynlere bakarak yavruların benek modelini tahmin etmek imkansızdır. Bazı renkli kuşlar daha üstün gelerek beyaz yavru yapabilir veya tam terside olabilir.

Mutasyonlar
Opal sarı yüzlü kobalt muhabbet kuşu günümüzde üretilen çoğu çekici muhabbet kuşu rengi karışımından biridir. Sarı yüzün tüm mavi gövde ile kombinasyonu muhabbet kuşu mutasyonları arasında olağandışıdır.


Tepeli Opal Kobatlı Muhabbet Kuşu

Temel Özellikleri
Muhabbet kuşunun evcileştirlmesi sırasında, değişim sadece renklerde olmamıştır. Bu süreçte, üç ayrı tepelik mutasyonuda ortaya çıkmıştır. Bunlardan en belirgini tam dairesel olan tepeliktir. Diğer ikisi yarım dairesel ve kümelidir.

Tüm tepelikli çeşitlerin, renk ve hareleri kombine edilbilir. üreme potansiyelleri fazladır. Tepelikli muhabbet kuşları Avustralya'lı üreticiler tarafından 1920'li yıllarda bildirilmiştir. üretilmeleri zor olduğundan pek popüler olmamıştır. Buna rağmen, büyü sergilerde izleyebilirsiniz.

Tepelikli kuşlar sonradan kazandıkları özellikleriyle, sergi üreticilerine vazgeçilmez kaynek olmuşlardır.

Beslenme ve Barınma
Standart muhabbet kuşu yemi karışımı verilmesini öneririz. Bu kuşun bakımı oldukça basittir. Temiz yumuşak diş fırçası gibi küçük bir fırça ile tımar edilebilir. İklime alıştırıldıklarında dayanıklı olur, dış kuşhanlerde barındırılabilir.

üreme
Bu kuşlarının genetik yapıların öldürücü bir faktör vardır. Hiç bir zaman tam dairesel olanları eşleştirmeyin. üremeyen çiftlere folluk temin edin. Tam dairesel olanları, kaliteli tepeliksizlerle eşleştirin. Bu çift belli bir yüzdede tepelikli döl verir

KANARYA KUŞLARI


Bir kuş satın almak istenildiği zaman önce kuşun ayaklarına bakmak gerekir. Ayakları kuşun yaşını gösterir. Genç kuşların ayakları saydam gibidir. Bir yasındaki kanaryaların ayakları dümdüz ve cilalı gibidir, üç yasına kadar ayaklar köşeli olur ve üç yaşından sonra da küçük pullar ve kabuklarla örtülür. Tırnaklar uzar ve donukluk yoğunlaşır. Mahmuzlar daha belirli olur. Bunlar kuşun yaşlı olduğuna birer ipucu teşkil eder. Bu nitelikteki kanaryalar nesil verme niteliğinden yüzde elli kayıp etmişlerdir.


Kuşun ayaklarını ve karın, göğüs bölgelerini muayene edeceğiniz zaman kanaryayı elinize alınız ve karnının üzerindeki tüyleri üfleyerek sağlık durumunu inceleyiniz. Tüylerin arasından karın bölgesindeki derinin rengi ile diğer bölgelerdeki deri renkleri arasında bir fark olup olmadığına dikkat ediniz. Derinin her tarafı aynı renkte ise kanaryanın sağlığının iyi olduğuna karar verirsiniz.


Kuşun karnı menekşe moru, şarabi kırmızı renkte ise veya siyah kan damarlarından kalın çizgiler görülürse ve karnı sisse kuşun hasta olduğuna ve ötmeye elverişli olmadığına karar verirsiniz. Sıhhatli ve sağlam bir kuşta derinin rengi vücudunun her tarafında aynıdır ve elin sırtı rengindedir.


Kanarya alımında en önemli husus kuşun sağlıklı olması ve iyi ötmesidir.


Ayrıca dişinin ayak parmaklarının da sakat olmaması gerekir. Çünkü bu kuşlar iyi yuva yapamaz ve yumurtaya yatamaz daha doğrusu yumurtayı düzgün çeviremez.



Kanaryaların Beslenmesi ve Sevdikleri Tohumlar


Yabani kanaryalar besin ihtiyaçlarını doğada çeşitli tohum, meyve ve yeşilliklerden kendileri temin ederler. Evcil kanaryaların bu ihtiyaçlarını temin etmek bizlerin görevidir.


Beslenme kuş sağlığının ilk şartıdır. Önemli olan iyi nitelikli tohumların zamanında verilmesidir. Tohumların bir kısmı yağlı, bir kısmı unlu ve bir kısmı da serinleticidir. Bunları ihtiyaca göre vermek kuşun her zaman sağlıklı kalmasını sağlayacaktır. Yağlı Tohumlar: Kenevir, Keten, Susam, Şalgam, lahana ve Turp tohumlarıdır. Unlu Tohumlar: İnce yem, Darı, Yulaf ve Bulgur gibi tohumlardır.


Sıcak bölgelerde ve yazın yağlı tohumların az miktarda verilmesi lazımdır. Fazla verilmesi kızıştırır ve yağlandırır, kuşları yorar, vaktinden evvel tüy dökümüne girmesine sebep olur. Sıcak havalarda daha çok unlu mamuller verilmelidir. Bilhassa yulaf en serinlik veren bir tohumdur.


Soğuk havalarda, kışın yağlı tohumlar daha fazla verilmelidir. Sonuç olarak soğuk mevsimlerde yağlı, sıcak mevsimlerde unlu ve serinletici, çiftleşme zamanlarında da kızıştırıcı tohumlar verilmelidir.


Kışın irmikle karıştırılıp mamalık ile verilen Balın büyük faydası vardır. Hem beslenme hem de sağlık üzerinde etkisi çok fazladır.


Yemliğe konulacak tohumların tozsuz, temiz ve bozulmamış olmasına dikkat edilmelidir. Yem alırken elinizle kontrol ediniz. Çuvaldan bir avuç alıp inceleyin, elinizde toz kalıyor mu, çok tozlu ise almayınız. Şayet çok tozlu olarak size gelmiş ise ılık bir sudan geçirip derhal kurutulmalıdır. Az kuşu olan için bu uğraşılara girmeden yıkanmış ve sterilize edilerek hazırlanmış toz ve mikroplardan arındırılmış yemi kuşçu dükkanlarında bulabilirsiniz. Yemliklerdeki yemi haftada 2 veya 3 kere kontrol edip, üstünde yem kabukları varsa üflemeli ve taze yem ilave edilmelidir. Aldığınız yemleri plastik kaplar içinde muhafaza ediniz. Yemlere böcek ve karıncalar sarmasın, rutubetten uzak dursun. Kanarya yemi olarak karışımda en çok kullanılan yemlerin resimleri ve açıklamaları aşağıda görülmektedir.

Kanaryaların Sevdiği Tohumlar


İNCE YEM: Kanaryaların başlıca besin maddelerinden biridir. Uzunca ve açık sarı renklidir. Unlu ve nişasta bakımından zengin proteinli bir besindir.





KENDİR: Gri - Yeşil renkte, iri ve yuvarlak yağlı bir tohumdur. Kuvvetlendirici renkli bir madde sağlayan ve cinsel uyarıcı özelliği olan, kızıştırıcı bir tohumdur. Tüylerin çıkmasına yardımcı olur, güçsüzlüğü ve zayıflığı önler. Fazla miktarda verilirse kuşun yağlanmasına sebep olur. Kanaryanın durumuna göre verilmelidir.





ŞALGAM: Yuvarlak siyaha yakın koyu mor ve koyu kırmızı renkte tatlı ve yağlı bir tohumdur. Nişastalı ve unlu besinlerle karıştırılarak verilmelidir. Kanaryanın güzel ötümünde iyi bir etkendir. Şalgam tohumu en az bir yıl bekletilmiş olmalıdır. Taze olanlar kanaryanın bağırsaklarında tahrişlere sebep olur.





KETEN: Kahverengi, sert kabuklu, uzun biçimli yağlı bir tohumdur. Kireç ihtiva eder. Kemiklerin gelişmesinde, tüy atım devresinde yeni tüylerin oluşmasında yarar sağlar. Ayrıca başka bir faydası da bağırsaklardan dışkıyı temizlemek suretiyle kabızlığa engel olur.





DARI: Beyaz ve sarı renkli, yuvarlak unlu bir tohumdur. Özellikle renk kanaryalarının temel besin maddesidir. Tüy atım devresinde önemli rol oynar. Tüylerin parlak ve güzel çıkmasını sağlar. Nişasta ve yağ ihtiva eder.





YULAF: İçi sarı, kabuğu beyaz uzun ve biçimli iri bir tahıldır. Kabuğu sert olduğundan kabuksuz olarak verilmelidir. Bileşiminde azot, fosfor ve az miktarda kireç bulunur. Kanaryaların severek yediği besinlerin başında gelir. Serinletici özelliği vardır.





NİGER: Uzun ve siyah, parlak renkli yağlı bir tohumdur. Kuvvetlendirici, renkli madde sağlayan ve cinsel uyarıcı özelliği vardır. Ülkemizde yetiştirilmemektedir. Afrika'dan getirilmektedir. Fazla miktarda vermekten kaçınılmalı, hazırlanan mamaların üstüne tuz serper gibi serpiştirilir.



Kanaryalara Verilen Mamalar


MAMALAR


Kanaryanın beslenmesine çeşitlilik katmak, diğer besinlerden sağlayamadıklarını vermek, kanaryada istenilen değişiklikleri sağlamak amacıyla çeşitli mama karışımları oluşturulmuştur. Bunlar kuvvet mamaları ve renk mamaları olarak ikiye ayrılır.


KUVVET MAMASI
Bir yumurta katı hale gelinceye değin haşlanır. Soğuduktan sonra sarısı çıkartılarak ezilir. Buna bir miktar pişmiş yumurtanın beyazından da koymakta yarar vardır. İki bisküvi kuru olarak ezilerek, toz haline getirilir ve yumurtanın içine dökülerek karıştırılır. Bu karışıma yarım çay kaşığı bal, iki damla balıkyağı, biraz bira mayası ve biraz da süt ilâvesiyle kuşun iştahla yiyeceği ve iyi bir gelişim sağlayacağı bir mama elde edilir. Bu mamaların içine, çiftleşme ve tüy dökümü sıralarında yumurta kabuğu tozu veya mürekkepbalığı kemiği tozu karıştırılabilîr. Bu ilâve, kuşun kalsiyum gereksinmesini karşılayacaktır.



RENK MAMALARI
Doğadaki yabanıl kanarya türlerinin belirli renk özelliklen göstermesine karşın evcil kanarya çeşitleri arasında pek çok çekici renkte kanarya bulma olanağına sahibiz. Bu olanağı bize tanıyan, kanarya yetiştiricilerinin bu yoldaki araştırıcı çaba ve emekleridir. Bu çalışmalar, değinildiği üzere iki temel yönlenme göstermiştir.


Bunlardan birincisi, Mendel'in "Kalıtım Kuralları" çerçevesi içinde, belirli bir renkte kanarya elde edebilmek için uygun özellikler gösteren dişi ve erkek kanaryaların çiftleştirilmesi düşüncesine dayanır. Bu çabalar sonunda elde edilen seçkin nitelikli kanaryaların renk özellikleri kalıcıdır ve kalıtımla yine kendi döllerine aktarılabilir.


İkincisiyse, özellikle İngiltere'de, kanaryaların renkleri üzerine yapılan kimyasal çalışmalar yönünden olmuş ve bazı özel meşinlerle çok değişik, çekici renkte kanaryalar elde edilebilmiştir. Ancak bunlar, besin rejimlerin özelliklerini veren maddeler çıkartıldığında, tekrar gerçek renklerine dönerler. Ayrıca, suni olarak kazandıkları bu renk özelliklerini, kendi döllerine yalnızca kalıtım yoluyla geçirebilme özelliğine sahip değildirler.


Renk Mamaları adıyla anılan, kuşların tüy diplerinde bulunan renk verici maddeleri istenilen yönde etkileyen, vitamince zengin, kuş sağlığına zararsız, renklendirici bu mamalar, kanaryalara iki aylık olduklarında, her gün kanarya başına bir çay kaşığı olmak üzere verilmeye başlanır. Renk mamaları tüy dökümü sırasında artırılabilir, ancak çiftleşme süresi içinde, kuluçka


Kanaryaların tüylerinde koyu sarı, kırmızı, tarçıni, portakal renklerini yapay olarak oluşturmak mamalar sayesinde mümkün olmaktadır. Hazırladığımız yumurta mamasına 4–5 damla zeytinyağı, makinada ince çekilmiş kırmızı taze kayın biberinden bir çay kaşığı eklenerek kuşa verilir.


Kasım ayından itibaren her gün mamalığa bir kahve kaşığı konularak tatbik edilir. Mamanın yanında kuşa haftada bir defa kenevir, keten ve darıyı biraz fazlaca vermek gerekir, ayrıca bolca yeşillik ve meyvede verilir.


Renk mamasına sadece dişilerin yumurtlama döneminde ve yavrular 5–6 haftalık oluncaya kadar ara verilmelidir. Daha sonra yavrularla birlikte kuşlara renk maması verilmeye devam edilmelidir. Mamanın hergün düzenli olarak kuşa verilmesi gerekir, bir gün dahi vermezsek bu kuşun renginde belli olacaktır.


YUMURTA MAMASI
Bir yumurta katı hale gelinceye kadar haşlanır. Soğuduktan sonra sarısı çıkartılarak ezilir içine az miktarda beyazı rendelenerek karıştırılır, iki adet bisküvi ezilerek toz haline getirilerek içine karıştırılır, karışıma yarım çay kaşığı bal, iki damla balık yağı, biraz süt ilave edilir ve kuşa verilir. Ayrıca bu karışıma elma, şeftali, muz gibi meyvelerde rendelenerek karıştırılabilir, fakat elma karıştırılacaksa mamaya balık yağı koymamalıyız çünkü elma ile balık yağı birleştiğinde mamayı bozar.


Yumurta ezmesine dövülmüş haşhaş tohumu, kenevir tohumu, rendelenmiş havuç, mangal kömürü tozu, mürekkep balığı kemiği tozu, az miktarda haşlanmış patetes, galeta unu, ezilmiş bisküvi, bal ve süt, badem ezmesi karıştırılarak besleyici ve karışımı zengin bir mama yapabiliriz.


Kanaryamıza kuru ekmeklerin üzerine şekerli sıcak süt dökerek yumuşayıp soğumasını bekledikten sonra oluşan karışımı da verebiliriz.


VİTAMİNLER
Yabani kanaryalar tabiatta serbest olarak meyve, çiçek, at ve ağaçlardan temin ettiği taze gıdaların bünyesindeki vitaminlere metabolizmasının gelişmesine ihtiyacı olan çeşitli vitaminler kendisi serbestçe tedarik edebilir. Halbuki kafes hayatına intibak etmiş bulunan evcil kanaryalarda bu ihtiyaç bakicisi tarafından temin edilir. Verilecek gıdalarda ne cins vitaminin bulunduğunu bilmek gereklidir. Vitamin, vücudun gelişmesine ve hastalıklara karsı direnç artamasana sağlayan bir maddedir. Muhtelif besinlerde çeşitli cinsleri tabii olarak bulunduğu gibi bunların bilhassa ilaçlarda kullanılan sunileri de yapılmaktadır. Vitamin noksanlığından meydana gelen hastalıklara “Avitaminos hastalıkları” denir. Suni olarak yapılan vitaminlerin mama vesaire besinlerde gereklidir.


Vitaminlerin belli başlı çeşitleri ve gördükleri vazifelerle hangi besinlerde bulundukları aşağıda gösterilmiştir.


A VİTAMİNİ; Havuçta , balıkyağında, yumurtada, yeşilliklerde bulunur. Görevi bünyenin gelişmesini temin eden, yumurta verimini arttırır, sinir sisteminin normal çalışmalarını düzenler, görme hassasını kuvvetlendirir, iştahı açar, hastalıklara karşı vücut direncini arttırır.


Eksikliği halinde bünyenin gelişmesi yavaşlar, hastalıklara karşı direnç azalır. Ve göz, solunum organları, böbrekler hastalanır, yumurta verimi azalır. Zafiyet, iştahsızlık meydana gelir, ömrü kısalır.


B1 VİTAMİNİ; Yulafta, mayada, bakliyatta bulunur. Sindirim sistemi organlarını çalıştırır, gelişmeyi temin eder, sinir sisteminin çalışmasını düzenler. Noksanlığı halinde sinir sistemi bozukluğu (Ben-Ben), hazımsızlık meydana gelin.


B2 VİTAMİNİ; Hububatta, yeşilliklerde bulunur. Gelişmeyi temin eder, yavru kuşlardaki telefatı azaltır, yumurta verimini çoğaltır, ayak parmaklarındaki felci önler. Noksanlığı halinde gelişme azalır, tüylerinde kırılma görünür, zafiyet, felç gibi rahatsızlıklar meydana gelir, yavru telefatı fazla olur.


B12 VİTAMİNİ; Süt, et, karaciğer, kan, balık unu gibi gıdalarda bol miktarda görülür. iştahı arttırır, gelişmeyi temin eden, vücudun hastalıklara karşı direncini çoğaltır, telefat önler, tüy dökümüne mani olur. Eksikliği halinde bünyenin gelişmesi azalır, zamansız tüy dökümü olur, zafiyet ve telefat artar. denilen ve kanaryada tüy yolma, gagalama, yumurtayı kırıp yemek hırçınlığı görülür.


C VİTAMİNİ; Limon ve yeşilliklerde bol miktarda bulunur. Bünyenin hayatiyetini sağlar. Noksanlığı halinde gelişme azalır, cılız yavrular meydana gelir.


E VİTAMİNİ; Yeşil salata, sürmüş tohumlar ve galeta. ununda bulunur. Bilhassa kanaryanın çiftleşme ve üremesinde hormonlar üzerinde mühim rol oynar. Yumurta verimini artırır. Noksanlığı halinde erkek kanaryada cinsi kudretsizlik ve hattâ kısırlık meydana gelir. Dişi kanaryanın ise yumurtalıklarında bozukluklar olur. Yumurtadan yavru verimi azalır ve yavru telefatı çoğalır.


D VİTAMİNİ; Balık yağında, yumurta sarısında, tereyağında, sütte bol miktarda bulunur. Kemik dokusunun, onarım ve gelişmesinde büyük rolü vardır. Bünyedeki fosfor ve kirecin yapıcı faaliyetini hızlandırır. Noksanlığı halinde kemik zafiyetine, raşitizm, sıskalığa sebep olur. Yumurta kabukları ince ve miktar itibariyle

Saka Kuşları
Click this bar to view the full image.
Tanım: Saka kuşu (carduelis carduelis, european goldfinch eng.) ispinozgiller familyasından taneci, ötücü bir kuş türü .
Morfolojik Yapı: Yüzün ön kısmında kırmızı renkli maske , kanat teleklerinin yanlarındaki sarı şerit ve göz ve başın üstünden boyun altına kadar uzanan siyah bir atkı bulunur.Vücut kahve tonlarında tüylerle bezenmiştir,kanat telekleri siyah ve üstünde beyaz benekler mevcuttur,kuyruk yine siyah ve uç kısmında 4-6 adet beyaz benek(badem)bulunur,karın altı beyazdır,renk ana hatları ile böyle olmakla beraber mevsim cins ve beslenme rejimine göre değişiklik gösterebilir.
Cinsleri: Her yöreye ait yerli sakalar olmakla beraber göçle gelen değişik cinsleri de mevcuttur.

Evcilleştirme: Sakalar önce büyük salmalarda eski sakalar ile veya kanaryalar ile bir hafta kadar barındırılmalıdır, bu işlemin sebebi kuşu yeme alıştırmaktır salmadaki su büyük bir kapta ve taze olmalıdır.Daha sonra çift kafeslerin birine yine eski kuşlarla beraber salınır,normal suluk yanında büyük bir su kabı unutulmamalıdır bundaki amaçta kuşları suluğa alıştırmaktır. Dikkat edilecek bir diğer konu kafese konulan yabani kuştaki stres faktörüdür bunun için suyuna oksitetrasiklin içeren bir preparat ve vitamin konulmalıdır.Unutmayın ki sakayı öldüren strestir. Daha sonra tek kafese alınan saka artık yeme ve suya alışmıştır ne yazık ki bu arada kuşların yarısı telef olmaktadır.Kafesi insan baş seviyesinden otuz santim kadar yukarı asmalı ,doğal gün ışığıyla yatıp uyanması sağlanmalıdır.Kafese salınan kuşa elle dokunmamalı kuşu rahatsız edecek ani hareketlerde bulunulmamalıdır.Saka kafesinin iki yeri vardır biri dışarıda biri içerde dışarı asıldığı yerde kesinlikle rüzgar almamalıdır.Saka kafesi taşınırken yine baştan yukarda taşınması faydalıdır.Belli bir süre sonra yavaş yavaş ötmeye başlar insandan zarar görmeyeceğine inanan saka artık kafes kuşu olmuştur. Kuşunuzun kafesinin altına veya mamalığına kum koymayı ihmal etmeyin altına gazete kağıdı sermeyin bunu yiyip rahatsızlanabilir.Yeşil vermeyi ihmal etmeyin ben nane tercih ediyorum taze meyveler özellikle incir çok sevdiği bir besin türüdür.Gaga taşı verilmeli suyuna haftada bir defayı geçmeyecek şekilde tetrasiklin türü bir antibiyotik konulmalıdır.

Üretim: Kafes şartlarında üretim zordur, Avrupalı üreticiler (ör.Angelo Fumigalli)genelde 2*2*1.1 metre ölçülerinde salmalarda üretim yapmaktadırlar bu salmalara bodur ağaçlar yerleştirmekte ve eşe atılacak dişi ve erkek sakaları Kasım ayında bu salmalara atıp kışı beraber geçirmelerini sağlamaktadırlar.Kafeste üretime uygun çiftler yine kafeste çıkmış dişi ve erkekten olmaktadır yunanlı bir üreticiyle görüşmüştüm o bu özellikte kuşları İtalya'dan getirtip ikinci sezonda zorda olsa birkaç yavru aldığını belirtmişti.Kafesin içerisine plastik çam benzeri bazı yapma dallar koyarak ortamı doğallaştırmaya çalışmış.Ben ,yumurta toplayıp kanarya ve melez altında çıkaran saka meraklılarından aldığım dişilerle doğadan yakalanmış erkekleri çiftleştirip yavru aldım fakat yumurtaları kendilerine baktıramadım.İtalya'dan bir çift getirtmek için girişimde bulundum fakat İtalya gümrüğü yabani hayvan diye izin vermedi AB ye girersek belki daha kolay olur.


Melezleme: Saka meraklılarının en büyük uğraşı bu yöndedir bunun sebebi melez azmanlığı diye bilinen biyolojik güzelliktir . Melezler hem daha iyi öter hem de daha dayanıklı olurlar. Melez kuş elde etmek için erkek saka x dişi kanarya , erkek kanarya x dişi saka eşleştirilir.Genelde yetiştiriciler ilk şekli kullanır ama ikinci tür eşleştirmeden çıkan yavrular daha güzel olmaktadır .Ben özellikle erkek saka ile kanarya melezleri üzerinde duracağım.Sakanız en azından kışı kafeste geçirmiş ve kafes hayatına uyum sağlamış olmalı Akdeniz,Marmara kıyı şeridi dışındaki bölgelerimizde doğadaki sakalar mart sonu nisan ortalarında bölgesel olarak yaklaşık bir hafta içerisinde eşlenip yumurtaya basmaktadırlar.Bu bölgelerdeki kanaryalarsa sizlerinde bileceği gibi ocak sonu mart ortası gibi eşe gelirler yani sakalarla kanaryaların doğal kızışma ve eş zamanları farklılık göstermektedir .Bu sorunu aşmak için ben Akdeniz 'e kıyı bölgelerden (Mersin, Antalya,İzmir,Manisa) getirdiğim sakaları kullanmaktayım.Saka eşe atılmadan önce kızgın olmalı tünekte klasik yay hareketiyle etrafa meydan okumalı ayak ve gagası beyazlamış olmalı tüyünü düzmüş olmalı ve insana az çok alışmış olmalıdır.Dikkat edilirse Mart Nisan aylarında yakalanan doğal sakaların ayak ve gagaları beyazdır.Kanarya dişi hiç eşe atılmamış olmalı renk olarak sakanın rengine uygun olmalıdır( yeşil, kula, sütlü kula, mozaik,bakıri).O sezon kanarya erkeklerden bir ağız yavru alınmış dişilerde kullanabilirsiniz böylece sakanız biraz daha kızmak için vakit bulacaktır.Sakanızın ve kanaryanızın hazır olduğuna inandığınızda aylardan da Nisan ise dişiyi sakanın kafesine koyabilirsiniz dişi zaten kızgınsa hemen yuvayı örmeye başlayacaktır ve yuvadan her kalktığında eşleşmek isteyecektir (buna yardımcı olmak için bazı melezciler ortamda öten bir erkek kanarya bulundurur)İlk yumurtalar genelde boş olur sabırla ikinci yumurtaları bekleyin eşleri ayırmayın.Sade tek gözü telli çiftleştirme kafesleri kullanın eşlerin kafesi tenha bir yerde olmalıdır.Saka bazen yumurtalara zarar verebilir veya yavruları besleyebilirde bunu gözlemleyerek gerekirse sakayı kafesten alın.Ben genelde sakaları dişiyi yumurtlattıktan sonra başka dişilere gezdiririm böylece aynı sezonda daha çok yavru alma şansı doğuyor.
Unutmayın melezleme tecrübe kadar şans ve sabır işidir.
Çıkan yavruların bakımı kanarya yavruları ile aynı prosedürde yürütülür.

Melezlerde cinsiyet ayrımı: Temel olarak sakaya benzer, erkekler daha gösterişli ve maskeleri gözün arkasına kadar uzanır. Renkleri daha parlaktır ve kafeste tedirgin olduklarında kafa tüylerini kabartırlar.En önemlisi öterler en azından ders yaparlar,renk maması verildiğinde dahi erkekler daha güzel renklenir.Benim gözlemlerime göre yavrular daha çok erkek çıkmakta.Aşağıdaki resim de soldaki erkek sağdaki ise dişi bir melez.
__________________