RAP NEDİR?

Rap, bir müzik türüdür. Kökenleri 1970'lerin getto Amerika'sına dayanmaktadır. Amerika'nın varoş bazı eyaletlerindeki çetelerin birbirlerini islah amaçla buldukları hip-hop kültürünün müzik koludur.

Rap, müziğin temposuna uyarlanarak söylenen kafiyeli sözlerdir. Hiphop kültürünün içindeki başlıca dört elementden biridir. Ve diger elementler DJ'lik, breakdance ve grafiti, hiphop'ı yeterince yaygın hale getiremediği için rap yıllar boyunca değişim geçirmiştir. Rap sözcüğü daima bu aktiviteyi Fuat Fuat Erginaçıklamak için kullanılmamıştır. Müziğin temposuna uygun olarak kafiyeli sözler söylemek Mc' lik olarak adlandırıldı. Rap terimi 1979 yılında keşfedilen iki kayıt sayesinde hiphopla özdeşleşmiş gibi görünüyordu. Bunlardan ilki King Tim III (Personality Jock)'tu, ki bu şarkı hiphop'ın bilinen ilk kaydı olarak
tarihe geçti.

Rap, 'Rhtymic American Poetry' olarak açılabilir veçoğunlukla muhalefeti susturmak anlamında kullanılmaktadır.Rap tempoları ve müzik uyumu çok önemlidir. Rap'i icra eden kişiye MC (Master of ceremonies'in kısaltması) adı verilmektedir. Dünyada ilk rap yapmış kişi King Tim III (Personality Jock)'dır.




Kelime anlamı

Rap'in Türkçedeki tam karşılığını 'Sert dille eleştirmek.' olarak kabul edebiliriz. Zaten Rap'in altında bulunduğu çatı Hiphop da böyle sebeplerden doğmuştur. RAP'in "[R]hytm [a]nd [P]oem (Ritim ve Şiir yada Ritmik Şiir)" sözcüklerinin kısaltması olduğu bilinir yada R(Real)(Gercek) A(american)(Amerikan) P(Porter)(Portresi)dir




Türkiye'de Rap ve Türkçe Rap

Türk kökenli ilk rap yapan isimler genel itibariyle Türkiye dışında yaşayan isimlerdir. Başta Avrupa'da en çok Türk'ü barındıran Almanya gelir. Almanya'dan : Karakan, Cinai Şebeke, Erci-E Dj Dark Prince ve bunların yanında mazileri daha eskilere dayanan Sirhot, Sagopa Kajmer, Barikat, Jöntürk, Ceza, Maho-B, Rapor 2, Ondaon, Sultana, Umut Ertek, Buldozer gibi rap gruplarıdır. Türkçe sözlü rap başlamadan önce bu isimlerden rap müzikle uğraşanlar İngilizce, Almanca gibi diğer dillerde rap müzik yapıyorlardı.

1995 yılında Almanya'dan Karakan, Cinai Şebeke ve Erci-E tarafından oluşturulan Cartel Türkçe sözlü rap müzik yaparak bir ilki gerçekleştirdi. İlk günlerde dinleyenleri inanılmaz bir hayret sarıyordu. Cartel'e olan bu ilgi albüm satışlarına ve konsere gelen kişi sayılarına da yansıdı. Ahmet San'ın menajerliğinde Türkiye'nin her yerinde konserler verildi. Ancak bu olumlu hava uzun süre devam etmedi. Bir süre sonra grup elemanları arasında anlaşmazlık çıktı ve grup dağıldı. Daha sonra tekrar birleşme çabaları oldu, beraber bir şarkı daha yaptılar ama olumlu bir sonuç alınamadı.




Cartel'in takipçileri

Cartel'in başlattığı Türkçe rap gençler arasında oldukça büyük bir etki uyandırdı. Öyleki rap yapmaya çalışan ilk gençler Almanya'da yaşayan gurbetçi Türkler'in bozuk şivesini bir stil sanmış ve o stilde rap yapmaya çalışmışlardır. Cartel'in etkisiyle yabancı dilde rap yapan isimler de Türkçe rap yapmaya başladılar. Cartel'den sonra Karakan grubu da kendi albümlerini çıkardılar.Esemdi Haffar Sirhot, Sagopa Kajmer, Barikat, Jöntürk, Ceza, Rapor2, Ondaon, Sultana, Umut Ertek, Buldozer ile mic check sinsilesi devam etti. Şu an Türkiye'de yüzlerce Türkçe rap yapan şarkıcı ve grup bulunmaktadır. Bu grupların dışında dikkati çeken diğer gruplar Rodosto, Kuvvet M.İ.R.A (Sansar,rapozof grup mu?yalan yazmayın) olarak sayılabilir.Solo Mcler ise Ceza, Mozole Mirach, Sitem Depresif,Kolera,Raffine,Fuchs,Sahtiyan, Fuat Ergin. Bir zamanlar rock müziğin geçtiği yollardan rap müzik de geçmektedir.



Türkçe Rap'e Ulaşmak

Cartel'in yakaladığı başarı sonrasında plak şirketleri yeni rap müzisyenlerinin peşine düşmüşlerdi. Ancak henüz yeni yeni yetişen gençler arasından, rap dünyasında "Wack Mc" denilen amatör rap müzisyenlerini bulabilmişlerdi. Bu müzisyenlere albüm çıkartan şirketler için sonuç oldukça vahimdi. Cartel yakaladığı başarıda bir ilktir. Birkaç plak şirketi aynı sonuçla karşılaşınca rap müzisyenleri için artık şirket bulmak oldukça zor olmuştur.

MC Nedir ?

MC açılımı : Master of Ceremony (seremoni lideri veya orkestra şefi anlamına geliyor.)

Rap'te Şarkı sözünü yazan, şarkıyı söyleyen , rap stilini belirleyen, bass ve ritim ayarını müziğe uyduran kişilere Mc denir. Mc bölümlere ve yaptığı işlere göre gruplara ayrılır. Mc : Solisttir. Bildiğimiz MC şarkıyı söyler ve rap sitili düzenlemekle hükümlüdür. Aslında bu işi yapan kişiye ayrı bir isim bulunamadığından (freestyler gibi) Mc denilmiştir. Freestyle : Doğaçlama anlamına gelir kafana gelen her şeyi o anki ruh halinle birlikte kafiyeye uydurarak söylemendir.Bu işi yapan MC'lere FreeStyler denir. Raga : Tam bir anlamı yok Freestyle'ın daha hızlı biçimine denir Bu İşi yapan kişilere sokaklarda ragamuffin denir. Ragmuffin'in aslında raga ile alakası yoktur. Ragamuffin : pis çocuk anlamına gelir ve bu tabiri herkes kullanmaz. Genelde bu işi yapan MC lerin isimlerinin başına 'ragga' kelimesi getirilir. Örneğin 'Ragga Oktay' Compose : Beste anlamına gelir. Yeni şarkı sözleri yazmasının yanı sıra kendisi rap sitilini bulur ve bass , ritim öğelerine ayak uydurmak için bestede değişiklik yapar. Bu işi yapan MC'ye ise Composer adı verilir.

Freestyler, Raga, MC ve Composer hepsi MC dir ve farklı özellik taşır. Bir ragamuffin'e hadi Freestyle kapışması yapalım derseniz sizinle alay eder veya aynı şeyi bir composer'a söylerseniz bilmem diyebilir ama bu onların mc olmadığı anlamına gelmez. Bu arada Gruptaki DJ'lere de MC denilebilir. Çünkü onlar da müziğin yapımında rol oynuyorlar. ÖR/ Bomfunk MC's Bu arada Master Of Ceremony ile Master Of Compose' u birbirine karıştırabilirsiniz ama farketmez iki türü de MC denir. Piyasada MC kelimesinin açılımını yanlış yapanlar hatta yanlış yapan ve kendisini MC zannedenler olabilir. Bunlar yanlıştır. Master of sensation : topluluk efendisi (bir nebze yakın) Mic Check : mikrofon kontrol Microphone Controller : mikrofonu kontrol eden. Mic : mikrofon.

B-Boy Nedir?

Kız break dansçılara b-girl, erkeklere b-boy deniyor. Hiphop'a ait bir bölüm değil. Genellikle Break dans yapıyorlar ama bunun yanında elektro, bugi, power, modern, techno, lowkick yapanları da görünebilir. Tüm dansları yapmakta Esenler'den Emilyo break dansta Yedikule'den Serdar ve İzmir'den Gizmo Türkiye çapında tanınmakta ve beğenilmektedir. Break dansın tarihine baktığımızda break dans Güney Amerika daha açıkçası Brezilya'dan alınan CAPOEİRA sitilinin Amerikalı sokak çocukları tarafından değiştirilip şu anki sitiline uyarlanmış halidir. Amerikalıların bulmasına rağmen gerek hiphop gerek break dans alanında Almanya dünyanın en iyisi olduğunu gösteriyor. Daha önce de söylediğimiz gibi rock ve hard rock bu ülkede çıkmıştı Almanya için alternatif müzik ve alternatif hayatın merkezi diyebiliriz. Break dans rap müziğinden önce çıktı ilk çıktığı zaman yaptığı stil şuan ki elektro müziğin aynısıydı daha sonra break dans elektro dans ismini aldı bugünün break dansı hiphop ortamında moda olunca bu ismi aldı. Break dansta şu anda yapılması en zor ve en çok uğraşılan hareket olarak airtrack ve airtrackli kombinasyon olarak görüyorum. Bunun yanı sıra break dans ve b-boy partilerinin karı, kız ve sikiş sokuş ortamına dönmüş artık Beyoğlu'nun balicileri bile 4 tur nighty atabiliyorlar. Çok yozlaşmış olduğunu görüyor belki bu yozlaşmanın nedeni rap'e ait bir bölüm olmamasından kaynaklanıyor olabilir çünkü rapper kişilikte olan insanlar kendi yaşadıkları yerleri ve ortamları fuhuş ortamına çevirmekten kaçınır ve nefret ederler. Eskiden para kazanmak için break dans yapılırdı şu anda ise para verilip yapılıyor çünkü danstan daha çok beceri yarışması spor için yapılıyor. Hatta bazı Hıristiyan ülkelerinde manastırda siyahların break dans yaptıkları göreceksin. Bu break dans olayı bayağı bir yaygınlaştı. Hatta break dans yüzünden hiphop ve rap moda oldu her yerde bu stile uygun elbiseler satılmaya başlandı kısacası özenti topladı. Tabi kötü oldu ama neyse bu da geçer...


Breakdance Tarihi

1980’li yılların başında Amerika’da başlayan ve bir fırtına gibi bütün dünya gençliğini etkisi altına alan break dance, Türkiye’de 1993 yıllarında kendini etkin olarak göstermeye başladıktan bir süre sonra bir anda gözden kayboldu. Bugün bildiğimiz sitiliyle break dance ise, (sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı gereği, break dance’nin ortaya çıkışı için en uygun koşulların oluştuğu) İstanbul’da, Almanya’dan gelen ‘İstanbul City Breakers’ın tetiklemesiyle yayıldı yurdun dört bir yanına. İstanbul City Breakers’ın efsanevi danslarıyla suladıkları topraklardan, Bakırköy’de ‘Lords Of İstanbul’ ve ‘Takım 34’, Kadıköy’de ‘İstanbul Street B-Boys’ yeşerdi. Hemen ardından İzmir’de Young Energy B-Boys, Ankara’da Devil Dogs, Bursa’da Bursa City B-Boys esen bu rüzgarı Anadolu’ya taşıyan öncüler oldular. İstanbul’da ise Özellikle 'İstanbul Street B-Boys' un Kadıköy yakasında peşi sıra düzenlediği, ve genellikle Dj Turbo, Dj Arda ve Dj Double MT’nin dj.liklerini yaptığı partilerde b-boylar biraya gelerek kendilerine yeni yaşam alanları yaratıyordu. Türkiye'ye ilk olarak, 'İstanbul Street B-Boys'un partisine Flying Steps’den Crok ve Vartak geldi. Bu başarıyla geçen büyük partiden güç bulan Takım 34 ve S2K 1998 yılında Türkiye’nin gelmiş geçmiş en büyük partisi olan 'Kıyamet Günü'nü düzenlediler. South Side Rockers grubu ve yurt dışından bir çok b-boy ve graffitici’nin yanı sıra 1500 kişinin katıldığı ‘Kıyamet Günü’ ile break dance’nin yakaladığı muhteşem rüzgar, bir anda tüm Türkiye’de break dance’ın gençliğin arasında salgın gibi yayılmasını sağladı. Bu rüzgarda, elbette aynı yılarda, Dj Arda'nın yaptığı ve efsane b-boy Storm'un yanı sıra Flying Steps'den ayrılan Crok'unda katıldığı büyük partinin ve yılarca Blue Jean dergisindeki köşesinde yazdığı yazılarla yurt genelinde tüm breaker’lar arasında iletişimi sağlayan Turbo’nun payı büyük oldu. Birbiri ardına kurulan yüzlerce grup arasında, bugün adı en çok duyulan Takım 34, Young Energy B-Boys, Lord Of İstanbul, Devil Dogs, Bursa Sky-B Crew, Dream Night Breakers, İnfaz Apache B-Boys, Bağcılar B-Boys, Breakkers Famılly, C4 Crew, Deprem, Kayseri B-Boys, İstanbul Street B-Boys, L.O.İ., Pendik B-Boys, Poison Of Spider B-Boys, Samsun Stars Breakers, Trabzon Free Young bu gruplardan sadece bazıları.

Dünyada ‘Break Dance’ın doğuşuna dair birden fazla öykü dolaşmakta ortalıkta. Afrika Bambaata’nın Newyork’da sokak kavgalarına son vermek, gençler arasında çıkan sorunlara barışçıl bir çözüm bulmak amacıyla break dance’ı ortaya çıkardığını söyleyenlere karşılık, Los Angeles'dan Sugarpop’un bu dansı ortaya ilk kez çıkardığını söyleyenlerde bulunuyor. Ortaya çıkış şekli nasıl olursa olsun, break dans’ın en büyük özelliğinin, onun fiziğe, çevikliğe ve akrobasiye dayanan bir sokak dansı olarak, rakiplerin aynı anda karşı karşıya gelerek tüm hünerlerini kapışma yoluyla ortaya koyarak çıkabilecek kavgalara son vermesi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Bugün, birkaç yıl gibi çok kısa bir süre içinde Türkiye’nin dört bir yanında çalışmalarını sürdüren pek çok grubunun ortaya çıkması, hiphop kültürünün en temel unsurlarından biri olan break dance’ının önlenemez yükselişini açıkça göstermektedir. Üstelik, özelikle Avrupa’da resmen devlet eliyle desteklenmesine karşın, ülkemizde devletin kolluk kuvvetlerinden, radikal siyasi akımların alt temsilcilerine, nihayetinde eğitimsiz halkın genelinin tüm engellemelerine rağmen break dance, gençler arasında büyük bir hızla yayılarak yurdun dört bir yanında mahallelere kadar girmiştir. Bu yayılmada, elden ele dolaşan video kasetleri, hiphop partileri, break dance’ın estetik görünümü ve en önemlisi de gençlerin pek çok temel ihtiyacını karşılıyor olması çok etkili olmuştur.

Break dance aracılığıyla günümüz gençliği pek çok temel ihtiyaçlarını karşılamaktadır: bulunduğu baskıcı çevreden kopup yeni bir arkadaş grubuna üye olma, kendisini geliştirme, ifade etme, çevresine kabul ettirme, ve biriken enerjilerini bu güç, çeviklik gerektiren bu sportif dans aracılığıyla açığa çıkarma....

Buna karşılık, daha çok alt ve orta sınıfa mensup ailelerin çocukları olan breaker’ları bekleyen pek çok temel sorun bulunmaktadır. Bu temel sorunlardan biri, çalışabilecekleri yeterli alanların bulunmaması. Avrupa’da ve Amerika’da toplumun sosyal ve kültürel gelişmişliği nedeniyle, gençlerin çalışabilmeleri için pek çok kurumların kurulmasına, sosyal, kültürel ve sportif alanların açılmasına karşılık, Türkiye’de çalışabilecekleri kapalı bir alanı bulunmayan ve bu nedenle dışarıda, sokak ortalarında çalışmak zorunda kalan gençlerin mekan sorunu çözülmesi gereken en temel sorunlardan biridir. Belki de en büyük temel sorunlardan biride, Türk toplumunun kendilerine karşı gösterdikleri yoğun baskı ve dışlamışlık. Temel bir sorun olan mekan sorunu, yaz kış demeden dışarılarda bulunabilecek iyi veya kötü alanlarla kendileri için çözülebilecek bir sorun olmasına karşın, ailelerinin ve toplumun kendilerine karşı gösterdiği baskı, şiddet ve aşağılanma önlerinde bir duvar gibi duran daha büyük bir sorundur. Bu sorun aşıldığında ise, break dance’ın bir sel gibi akmasını durdurabilecek hiçbir güç kalmayacaktır önünde.